Moja dwutygodniowa wizyta w Japonii natchnęła mnie jako projektantkę graficzną. Jak mieszkańcy kraju kwitnącej wiśni podchodzą do marketingu i designu? Czy kawaii design jest zarezerwowany tylko dla młodzieży, czy też ma szersze zastosowanie biznesowe, które przemawia również do dorosłych? Czego możemy się nauczyć od Japończyków pod względem artystycznym?
Wizualizacje dań
Jednym z pierwszych celów turystów odwiedzających Japonię jest spróbowanie lokalnego ramenu lub sushi. Nie sposób nie zauważyć realistycznych wizualizacji dań na witrynach restauracyjnych, które wzbudzają zainteresowanie wśród potencjalnych klientów.
Te modele, zwane shokuhin sampuru, stanowią integralną część japońskiej kultury gastronomicznej. Wykonane z wosku, plastiku lub silikonu, odznaczają się długotrwałością oraz wyjątkową skutecznością w przyciąganiu uwagi, dzięki czemu nawet przypadkowy przechodzień, nie znający języka japońskiego, może natychmiast rozpoznać i zdecydować, które danie chciałby zamówić.
Artystyczne pokrywy kanalizacyjne
Spacerując po japońskich miastach, łatwo dostrzec pięknie zdobione pokrywy studzienek kanalizacyjnych. Te małe dzieła sztuki odzwierciedlają lokalne symbole, historię i przyrodę. Tradycja ta rozpoczęła się w latach 80. XX wieku jako sposób na podniesienie świadomości o systemie kanalizacyjnym oraz upiększenie miast.
Pokrywy te są tworzone za pomocą tradycyjnych technik odlewniczych i ręcznego malowania, co nadaje każdej z nich unikalny wygląd. W Japonii znajduje się około 6000 takich artystycznych pokryw, a ich poszukiwanie, zwane drainspotting, stało się popularną aktywnością zarówno wśród turystów, jak i mieszkańców.
Dowiedz się więcej o tej tradycji.
Packaging Design
Kawaii design
Przeglądając półki sklepowe w Japonii, często natrafiamy na opakowania w stylu kawaii, co oznacza “uroczy” lub “słodki”. Ten styl jest szeroko stosowany w projektowaniu produktów, aby przyciągnąć uwagę konsumentów i wywołać pozytywne emocje.
Aby nadać uroczego charakteru opakowaniom, Japończycy często używają wizerunków zwierząt lub brand heroes, takich jak Kumamon na opakowaniach butelek shochu (japońskiej wódki z ryżu). Kumamon to maskotka prefektury Kumamoto, która stała się symbolem przyjaznym i rozpoznawalnym, skutecznie promując lokalne produkty. Nie rzadko sięga się również po znane postacie z anime, mang lub gier, jak np. Anpanman czy Mario.
Miasto Osaka ma własną maskotkę – Tako-san (Pana Ośmiornicę). Takoyaki (smażone kulki z ciasta z kawałkami ośmiornicy), są jednym z najbardziej znanych dań ulicznych w Osace, dlatego też, Tako-san jest bezpośrednio związany z tym daniem. To czyni go naturalnym symbolem miasta i jego kulinarnej kultury.
Tako-san często pojawia się na opakowaniach produktów spożywczych, plakatach oraz różnego rodzaju pamiątkach turystycznych, promując zarówno lokalne przysmaki, jak i kulturę Osaki.
Humor
Popularnym zabiegiem na opakowaniach jest wykorzystanie humorystycznych elementów, które przyciągają wzrok konsumentów. Nietypowo narysowana cytryna, na przykład z zabawną miną, od razu wskazuje odbiorcy, że produkt jest bardzo kwaśny. Takie kreatywne podejście nie tylko wyróżnia produkt na półce, ale także buduje pozytywne skojarzenia z marką i poprawia samopoczucie.
Standardowy design i minimalizm
Wiele produktów opiera się także na bardziej tradycyjnym podejściu do projektowania lub minimalizmie, który znamy w Europie. Taki styl również przyciąga uwagę konsumentów w Japonii poprzez unikalne cechy produktu. Przykładem mogą być KitKat’y o smaku matchy, które wyróżniają się nie tylko smakiem, unikalnym dla danego kraju, ale także opakowaniem, które można przekształcić w papier do origami. Tego rodzaju design podkreśla innowacyjność, oferując coś więcej niż tylko estetykę.
Komunikaty w przestrzeni publicznej
Kawaii design jest powszechny nawet w komunikacji miejskiej. Te urocze i często humorystyczne grafiki mają na celu zwiększenie świadomości bezpieczeństwa w sposób, który jest łatwo zrozumiały i przyjazny dla wszystkich pasażerów, w tym dzieci i obcokrajowców.
Wprowadzenie takich ilustracji w japońskim systemie transportu publicznego miało na celu stworzenie przyjaznej atmosfery, która jednocześnie informuje i edukuje. Kawaii ilustracje pomagają przekazywać ważne informacje dotyczące bezpieczeństwa w sposób, który przyciąga uwagę i jest łatwo zapamiętywalny.
Tokyo, metro. Pojazd mówi: “To niebezpieczne!”.
Kyoto, Monkey Park. Komunikat informuje o udarze cieplnym.
Okładki książek
Ciekawym faktem jest to, że podczas gdy opakowania produktów i okładki mang są pełne ilustracji i kolorów, standardowe okładki książek w japońskich księgarniach są dość ubogie w grafikę. Dominują na nich duże hasła i typografia, co nadaje im bardziej minimalistyczny charakter. Taki design podkreśla treść książki i nadaje jej elegancki, stonowany wygląd, kontrastujący z bardziej kolorowymi i ilustracyjnymi opakowaniami innych produktów.
Czego może nauczyć nas japoński design?
Japoński design uczy nas, że estetyka powinna iść w parze z funkcjonalnością. Kawaii design, choć uroczy, jest wszechstronnie stosowany i skutecznie przyciąga uwagę konsumentów w różnym wieku. Realistyczne modele dań pokazują, że marketing nie zawsze musi opierać się na zdjęciach czy grafikach – czasami praktyczne rozwiązanie trafia do odbiorcy bardziej niż najlepszy projekt graficzny. Zabawa i humor w designie produktowym przyciągają uwagę i budują pozytywne relacje z klientami. Artystyczne pokrywy kanalizacyjne są zaś symbolem, jak Japończycy dbają o estetykę w codziennym życiu, nadając piękno nawet tak drobnym elementom infrastruktury.
Chcesz ubrać swoje pomysły w design?
Porozmawiajmy: margodesign.me@gmail.com